Kippeneieren Uitbroeden: Dag-per-dag van Ei tot Kuiken
Kippeneieren uitbroeden is op zich niet zo moeilijk, het is vooral leerzaam en leuk. Het is super spannend en heel interessant om het broedproces te volgen, zeker met kinderen.
Maak je geen zorgen over het werk: het kuikentje doet z’n ding en neemt het grootste werk voor z’n rekening. Eieren uitbroeden is echt helemaal niet zo moeilijk. Je moet vooral geduld hebben en de temperatuur en vochtigheid goed in de gaten houden.
We nemen je stap voor stap mee door het ganse proces.
- Hoe lang duurt het voordat een kippenei begint uit te komen?
- Wanneer is de beste tijd van het jaar om kippeneieren uit te broeden?
- Welke apparatuur heb ik nodig?
- Hoe zet je een broedmachine op?
- Kan ik kippeneieren uitbroeden zonder een broedmachine te gebruiken?
- Ultieme dagelijkse gids voor broedeieren
- Wat gebeurt er met eieren die na dag 23 niet zijn uitgekomen?
Hoe lang duurt het voordat een kippenei begint uit te komen?
Het duurt ongeveer 21 dagen voordat een kuiken door de schaal heen breekt. Dit gebeurt wanneer de temperatuur en vochtigheid tijdens de incubatietijd ideaal zijn. Uiteraard is dit slechts een algemene richtlijn. Soms kost het meer tijd, of soms minder.
Wat is de beste tijd van het jaar om kippeneieren te incuberen?
De beste tijd om kippeneieren uit te broeden is het (vroege) voorjaar, van februari tot mei. Het maakt niet zoveel uit of je in de herfst of winter kippeneieren wilt uitbroeden, maar over het algemeen zijn kippen die in de lente geboren worden sterker en gezonder.
Wat heb ik allemaal nodig?
Voordat je van start gaat, moet je er rekening mee houden dat je enkele zaken nodig hebt. Dit zowel voor het uitbroeden zelf, als wanneer de kuikens er zijn.
Om uit te broeden:
- Broedmachine
- Broedeieren
- Schouwlamp
- Water
Eens de kuikens er zijn:
- Warmtelamp of warmteplaat
- Een afgesloten ren
- Eten en drinken
- Strooisel of absorberende ondergrond geschikt voor kuikens
Hoe Werkt een Broedmachine?
De belangrijkste functie van een broedmachine is om de eieren warm en de omgeving vochtig te houden.
Als je nooit eerder eieren hebt uitgebroed en niet zeker bent van je stuk, kan je opteren voor een volautomatische broedmachine. Er zijn talloze soorten en merken broedmachines, je kiest gewoon diegene die het beste bij je past.
Functies van broedmachines die erg handig zijn:
- Ventilator
- Temperatuur- en vochtigheidsregelaar
- Automatisch eierkeersysteem
Zorg ervoor dat je de broedmachine minstens vijf tot zeven dagen voor gebruik op z’n plek zet en al even instelt.
Ze de machine 24 uur van tevoren aan zodat je zeker bent dat je de temperatuur- en vochtigheidsregeling begrijpt. Zet de broedmachine nooit in direct zonlicht en reinig de machine voor gebruik met een vochtige doek.
Bewaar bevruchte eieren voor gebruik in een eierdoos in een koele omgeving, maar leg ze niet in de koelkast. Koel betekent ongeveer 12° tot 18°C. Laat de eieren eerst ongeveer 4 uur op kamertemperatuur komen voor je ze in de broedmachine plaatst.
Zodra je deze stappen hebt doorlopen kan je de juiste temperatuur en luchtvochtigheid instellen.
De perfecte temperatuur in een broedmachine is in een machine met ventilator 37,5ºC en in stille lucht machine (zonder ventilator) 38º – 39ºC. De luchtvochtigheid moet 55% zijn van dag 1 tot dag 17.
Na dag 17 verhogen we de luchtvochtigheid, maar daar komen we later op terug.
Kan ik kippeneieren uitbroeden zonder broedmachine?
Natuurlijk kan je eieren uitbroeden zonder broedmachine. Je hebt alleen een broedse hen nodig.
Als je liever geen broedmachine gebruikt, kan een broedse kip de eieren uitbroeden. Ze zal bijna 24/7 bovenop de eieren blijven zitten en zal de legnest alleen verlaten om te eten en voor een korte plaspauze.
Jouw eieren zijn in perfecte handen!
Ultieme dagelijkse gids voor het uitbroeden van kippeneieren
Dag 1 – 17
We beginnen eraan!
Plaats alle eieren voorzichtig in de broedmachine.
Afhankelijk van het type broedmachine dat je hebt moet je de eieren liggend plaatsen (horizontaal) of staand (verticaal). Belangrijk om te weten: bij het ‘staand’ plaatsen van de eieren leg je ze met het smallere uiteinde naar beneden.
Nu alle eieren in de broedmachine liggen, begint het wachten. Pas de temperatuur en vochtigheid van de broedmachine de eerste 4 tot 6 uur na het plaatsen van de eieren niet aan.
Zoals eerder vermeld, is de juiste temperatuur in een machine met een ventilator 37,5ºC en in stilstaande lucht, 38º – 39ºC.
De luchtvochtigheid moet 55% zijn. Controleer altijd de instructies in de handleiding van de broedmachine, aangezien de juiste instelling hier meestal in vermeld staan.
Tijdens dag 1 tot en met 17 is het draaien van de eieren de belangrijkste taak. Een automatische keersysteem is hierbij een grote hulp.
Als je een broedmachine hebt zonder deze functie, geen zorgen, dan doe je het handmatig. Het is belangrijk om de eieren zo vaak mogelijk om te draaien, bij voorkeur één keer per uur en minstens vijf keer in 24 uur. Dit proces moet je blijven herhalen tot dag 18 van het hele proces.
Na enkele dagen kan je de eieren controleren door ze te schouwen.
Je doet dit door een zaklamp direct onder het ei te houden en zo de vorming van de embryo van het kuikentje te inspecteren. Sommige broedmachines hebben reeds een ingebouwde schouwlamp.
Zo ziet een bevrucht kippenei eruit.
Na inspectie haal je onbevruchte eieren uit de machine.
Wat Kan je Nog Meer Doen: Dag 1 – 17?
Tijdens deze eerste 17 dagen zit er niets anders op dan af te wachten en regelmatig de eieren te inspecteren.
Maar, dit is de perfecte moment om al even na te denken of je alles in huis hebt tegen de kuikens er zijn!
Kuikens hebben de eerste dagen na het uitkomen heel veel warmte en aangepast voer nodig, dus zorg ervoor dat je alle benodigdheden, zoals een warmtelamp of warmteplaat, hebt.
Wat hebben pas uitgekomen kuikens nodig:
- Een afgesloten ren: Kuikens moeten veilig zitten voor nieuwsgierige huisdieren of kinderen. Zorg ervoor dat je hun ren kan afsluiten. Een opvouwbare ren voor kleine huisdieren is hiervoor perfect geschikt.
- Warmtelamp of warmteplaat: Kuikens hebben warmte nodig, kamertemperatuur is niet voldoende! Voorzie een rode warmtelamp of een verstelbare warmteplaat. Zorg ervoor dat ze het warm hebben; zitten ze de ganse dag dicht bij elkaar gekropen, dan hebben ze het waarschijnlijk te koud.
- Opfokvoer: Voorzie speciaal kuikenmeel. Blijf dit een aantal weken geven, daarna kan je overschakelen naar gewoon voer, maar geef geen voer met legkorrel tot ze minstens 5 maanden oud zijn.
- Water: Je zal de pas uitgekomen kuikens even moeten tonen waar en hoe ze moeten drinken. Zorg dat het water vlot bereikbaar is, bij voorkeur door een waterbak speciaal voor kuikens te plaatsen. Vervang het water verschillende keren per dag, kuikens poepen nogal snel in het water.
- Geschikt strooisel: Kuikens poepen veel. Maak het jezelf niet te moeilijk en voorzie strooisel dat gemakkelijk te vervangen is. Wij gebruiken dikke nestmatjes en leggen er ‘puppy training pads’ bovenop. Zo blijven de zachte nestmatjes schoon en moet je alleen de pads vervangen.
Dag 18 – 21
Nu wordt het spannend! Na 17 dagen zijn de kuikens bijna klaar om uit te komen en moet je zoveel als mogelijk stand-by blijven. Elke dag kunnen de kuikentjes nu gaan komen.
Wat doe je nu :
- Stop met het draaien van de eieren
- Verhoog de luchtvochtigheid tot 65%
Daarna moeten de eieren met rust gelaten worden. Open de broedmachine niet, raak de eieren niet aan en verander de luchtvochtigheid en temperatuur niet.
Fijne Kuikendag!
Tussen dag 20 en 23 beginnen je eieren uit te komen. Meestal begint dit proces op dag 21, maar maak je geen zorgen als je kuiken een beetje vroeger of later is.
Het kuikentje heeft geen hulp nodig bij het uitkomen, dus wees geduldig en laat ze dit proces zelfstandig starten en beëindigen.
Het eerste dat opvalt is een kleine scheur in het oppervlak van de eierschaal; dit heet een ‘pip’.
De eerste pip is een magisch moment, dus geniet met volle teugen. Na het eerste gaatje te hebben gepikt kan het heel snel gaan (binnen een uur), maar het kan ook tot 24 uur of langer duren voordat een kuiken helemaal is uit het ei is gekomen.
Zodra de kippen volledig zijn uitgekomen, laat je ze ongeveer 24 uur drogen voordat je de broedmachine opent – geef ze op dit moment nog geen eten. Ze hebben nog genoeg voedingsstoffen van het ei om die tijd te overbruggen.
Zodra de kuikens helemaal donzig en fluffy zijn, verplaats je ze naar een voorverwarmde opfokkooi en geef ze iets te eten en te drinken. Ze hebben het verdiend!
Vanaf nu kan je met volle teugen genieten van deze pluizige babykuikentjes en kan je je focussen op het grootbrengen.
De do’s en dont’s lees je in ons ‘Kuikens Grootbrengen: Een Volledig Overzicht‘-artikel.
Wat Gebeurt Met Eieren Die Na Dag 23 Niet Zijn Uitgekomen?
Sommige kippen zijn een beetje laat met het uitkomen, dus geen paniek; er is nog een kans op slagen. Er zijn meerdere redenen waarom dit proces soms langer duurt, maar meestal is het omwille van de temperatuur.
Als je echt zeker wil zijn (doe dit pas na dag 23) kan je via een watertest nakijken of de embryo nog leeft en op het punt staat om uit te komen, of niet. Hiervoor heb je een kom en wat warm water nodig.
Neem een kom met een goede diepte en vul deze met lauwwarm water. Plaats het ei voorzichtig in de kom en laat het een paar centimeter zakken. Soms moet je een paar minuten wachten vooraleer het ei begint te bewegen.
Er zijn een aantal dingen die kunnen gebeuren:
- Het ei zakt naar de bodem. Dit betekent dat het ei nooit tot een embryo is ontwikkeld.
- 50% van het ei drijft boven het waterniveau. Niet levensvatbaar ei. Niet ontwikkeld of foetale dood.
- Het ei drijft onder het wateroppervlak. Mogelijk levensvatbaar ei, wees geduldig.
- Het ei drijft onder het wateroppervlak en beweegt. Levensvatbaar ei!
Wees ook realistisch, als het ei na dag 25 nog niet is uitgekomen, zal het niet meer gebeuren.
Gerelateerde Artikels:
Kuikens Grootbrengen: De Complete Gids
Kippen Houden: Een Volledig Overzicht
Hou Ratten Weg van het Kippenhok: 7 Gemakkelijke Tips
Vaak Voorkomende Gezondheidsproblemen bij Kippen
