Bloedluis in het Kippenhok: Oorzaken & Behandeling

Kippen.be wordt gesteund door z’n lezers. Wanneer je via onze links een aankoop doet, kunnen we hierop een commissie verdienen. Meer informatie hierover op onze ‘Privacybeleid‘ en ‘Disclaimer‘ pagina.

Een van de meest vervelende problemen én een grote frustratie bij vele kippenhouders is een bloedluisplaag. Bloedluizen zijn niet zo ongewoon in kippenhokken, maar zijn redelijk moeilijk te bestrijden. Voorkomen is daarom beter dan genezen!

We geven je alle nodige tips om bloedluis in het kippenhok te bestrijden en te voorkomen. We bekijken kort wat bloedluizen juist zijn, en of ze gevaarlijk zijn voor je kippen.

Maar eerst overlopen we enkele doeltreffende middelen tegen bloedluis, zonder chemicaliën, om deze parasieten te bestrijden. Deze middelen zijn vrij te verkrijgen in België en Nederland.

Wat zijn Bloedluizen?

Bloedluizen (dermanyssus gallinae) zijn achtpotige bloedzuigende ectoparasieten die wereldwijd voorkomen en een plaag vormen voor wilde vogels en pluimvee. Bloedluis, wat eigenlijk geen luis is maar een mijt, wordt zowel aangetroffen bij hobbykippenhouders, als in commerciële pluimveehouderijen.

Het is niet te verwarren met de veerluis, een andere vaak voorkomende parasiet bij kippen.

Bloedluizen verbergen zich overdag en het grootste deel van de nacht in de kieren van het kippenhok of tussen het strooisel. Ze komen ’s nachts tevoorschijn om te eten en bevinden zich dan tijdelijk op de kip, maar het duurt slechts 30 tot 60 minuten. Je zal ze dus zelden op de kip zelf zien.

Bloedluizen vermenigvuldigen zich aan een spectaculair tempo. Het duurt amper zeven dagen voordat een eitje in een larve en erna in een volwassen bloedluis verandert die daarop weer eieren legt. Een klein aantal bloedluizen in het hok kan al snel een plaag worden.

Waarom zijn Bloedluizen Gevaarlijk?

Bloedluizen voeden zich met het bloed van je kippen en kunnen daardoor niet alleen je toom, maar ook jezelf in gevaar brengen. Zelfs een klein aantal bloedluizen kan het je kippen erg lastig maken. Uiteindelijk zullen je kippen niet meer in het hok willen slapen en in ernstige gevallen kan er bloedarmoede optreden.

Effecten van Bloedluis op een Kip

Bloedluis is een ernstig probleem en kan aanzienlijke gezondheidsproblemen veroorzaken .

Een bloedluisinvasie veroorzaakt stress, verenpikken, agressief gedrag, minder eieren, lagere kwaliteit van eieren, bloedarmoede en in zeldzame gevallen dood door bloedverlies. Volgens onderzoek kunnen bloedluizen zelfs bepaalde bacteriële of virale ziekten zoals vogelcholera of salmonellose overdragen.

Vanwege het constante bloedverlies ervaren je kippen slaapgebrek, wat hun levenskwaliteit beïnvloedt. Chronische vermoeidheid tast het immuunsysteem aan, waardoor ze vatbaar worden voor infecties en luchtwegaandoeningen. 

Het slaapgebrek zorgt er ook voor dat het langer duurt voordat deze infecties genezen, waardoor ze steeds zwakker worden.

Kwetsbare hennen leggen minder snel eieren, of eieren van lagere kwaliteit zoals windeieren. Bovendien kunnen deze mijten ook voor zorgen dat de eierschaal verkleurt.

Beten van bloedluizen veroorzaken huidirritatie, waardoor ze in hun veren gaan pikken en de huid nog meer gaan irriteren. In ernstige gevallen kan verenpikken leiden tot kannibalisme bij jouw toom.

Effecten van Bloedluis op Mensen

Over het algemeen leidt contact met bloedluis tot lichte huidirritatie en huiduitslag en lijkt het daarom volkomen onschuldig voor de mens. De symptomen van ‘ gamasoïdose ‘ omvatten echter ook littekens, hyperpigmentatie en secundaire infecties.

Bloedluizen kunnen in extremere gevallen ook de gehoorgang en andere lichaamsholten binnendringen, zoals neusgaten, oren, oogleden en genito-urinaire openingen.

Hoe Voorkom je Bloedluis?

Het is een grote uitdaging om een bloedluisplaag volledig te verwijderen. Het is tijdsrovend en arbeidsintensief en daarom is voorkomen beter dan genezen.

Preventie begint rond en in uw kippenhok. Alle beetjes kunnen helpen om te voorkomen dat bloedluizen geïnteresseerd zijn in jouw kippen.

Laten we eerst eens kijken hoe een bloedluisplaag eruit ziet:

Het Kippenhok

Je kan een aantal basiszaken in acht nemen om je kippenhok zo onaantrekkelijk mogelijk te maken voor bloedluizen. Je kippenhok is best minstens 1,80 meter verwijderd van alle bomen en struiken in de achtertuin. 

Hou de indeling van het hok zo eenvoudig mogelijk, zonder al te veel hoekjes en kantjes waar de mijten zich kunnen verstoppen. Verf de binnenkant van je kippenhok in een lichte kleur; het maakt het gemakkelijker om bloedluis te spotten.

Of je nu kiest voor hout of kunststof als materiaal voor het kippenhok maakt niet uit. Bloedluis vind je zowel in kippenhokken van plastic, hout of pvc, maar plastic of pvc is makkelijker schoon te maken. Een voorbeeld van een gemakkelijk schoon te maken kippenhok is de Omlet Cube.

Zoals eerder gezegd verschuilen bloedluis zich in kieren en spleten in en rond het kippenhok. Minder schuilplaatsen zullen de mijten ontmoedigen om zich in je kippenhok te nestelen.

Stofbad

Kippen zijn dol op stofbaden en door regelmatig een stofbad te nemen zijn ze beter bestand tegen parasieten. Ze maken zichzelf schoon door in het zand te rollen en schone kippen lopen minder snel parasieten op of andere gezondheidsproblemen. 

Zorg altijd voor voldoende stofbaden in jouw kippenren. Een stofbad creëer je eenvoudig door een kuil te graven en op te vullen met bouwzand of rivierzand.

Het Hok Schoonmaken

Maak het hok regelmatig schoon en verwijder vochtig en vuil strooisel. Gebruik een bezem om het hok uit te borstelen en een stoffer en blik om in de hoekjes en kantjes te gaan. Spuit het hele hok schoon en desinfecteer het hok met natuurlijke schoonmaakmiddelen of natuurlijke anti-bloedluis middelen. 

Reinig regelmatig jouw bezem en andere materialen die in het hok worden gebruikt (zoals kruiwagen, schop of hooivork).

Diatomeeënaarde

Sommige kippeneigenaren strooien diatomeeënaarde (DE) op het strooisel van het kippenhok of besprinkelen hun kippen met het poeder. Hoewel dit in de meeste gevallen geen kwaad kan, willen we hier graag een kanttekening bij maken.

Verschillende soorten onderzoek tonen aan dat het inwrijven van je kippen met DE of het bestrooien van DE op het strooisel een effectieve behandeling kan zijn om parasieten zoals bloedluis onder controle te houden. Er zijn echter ook bedenkingen bij het gebruik van DE omdat de kleine partikels de luchtwegen van je kippen kunnen irriteren.

Of je diatomeeënaarde wel of niet wilt gebruiken is aan jou, maar als je je niet op je gemak voelt bij het gebruik van DE, kun je in plaats daarvan knoflookpoeder of tabakstengels gebruiken.

Knoflook en Knoflookpoeder

Knoflook of knoflookpoeder is niet schadelijk of giftig voor kippen en kan gebruikt worden als biopesticide .

Knoflook heeft meerdere gezondheidsvoordelen. Bloedluis houdt niet van de geur van knoflook, dus het werkt als een natuurlijk afweermiddel.

Er zijn enkele fascinerende toepassingen van knoflook in het hok om een ​​besmetting met bloedluis te voorkomen:

Knoflookpoeder in het Kippenhok

Strooi knoflookpoeder over de ondergrond van het kippenhok of spuit knoflookwater op het hok om een ​​besmetting met bloedluis te voorkomen, aangezien ze een hekel hebben aan de geur van knoflook.

Knoflookpoeder kan vrij duur zijn, maar je hok insprayen met knoflookwater kan ook de bloedluizen weghouden. Je kan je eigen anti-knoflookspray maken door simpelweg geperste knoflook toe te voegen aan wat water. Spuit het mengsel om de dag op het kippenhok.

Voer je Kippen Knoflook

Wanneer je jouw kippen verse knoflook of knoflookblaadjes voert, is de smaak van hun bloed niet meer interessant voor bloedluizen. Meer, het stimuleert hun immuunsysteem en houdt uw kippen gezonder en ziektevrij.

Als je kippen niet gek zijn op de smaak van knoflook kan je ook een teentje knoflook in het drinkwater doen. Vergeet dan wel niet om het water (en knoflook) regelmatig te vervangen. Als de kippen eenmaal aan de smaak van gewend zijn, kun je ze gehakte verse knoflook voeren. Tot die tijd kun je gedroogde knoflook aan hun eten toevoegen.

Tabakstengels

Naast het gebruik van knoflookpoeder, gebruiken sommige kippeneigenaars tabakstengels in het hok, bovenop het strooisel, als een natuurlijk afweermiddel om mijten weg te houden. 

Tabakstengels hebben een zeer sterke geur maar zijn onschadelijk voor mens en kip. De geur maakt je kippenhok minder interessant voor bloedluis.

Controleer Regelmatig

Controleer uw kippen regelmatig op bloedluis of bloedluisbeten. De parasieten zelf zijn moeilijk te spotten op je kippen omdat ze zelden op de kip zitten. Maar bij het opzuigen van bloed laten bloedluizen bijtwonden achter die met het blote oog te zien zijn.

Houd je kippen goed in de gaten wanneer je een van de volgende symptomen opmerkt:

• Jeuk
• In hun eigen veren pikken
• Vuile veren aan de cloaca
• Gewichtsverlies
• Verlies van eetlust
• Lethargie

Inspecteer je kippenhok regelmatig op de aanwezigheid van bloedluis. Het kan een uitdaging zijn om bloedluis te herkennen, maar niet onmogelijk. Veeg je hand onder de slaapstokken en in de hoeken en kantjes van het kippenhok. Als er bloedvegen op je hand zitten, heb je waarschijnlijk bloedluizen in het hok.

Hoe een Bloedluisplaag te Behandelen

Zodra je bloedluis op je kippen of in je kippenhok hebt gezien, moet je het probleem meteen aanpakken. Laat het zeker niet uit de hand lopen.

Bloedluizen zijn het meest actief in de zomermaanden, tussen mei en oktober. Ze gaan in een soort van winterslaap en planten zich niet voort in de winter of herfst zodra de temperatuur onder de 10°C daalt. Tijdens warme maanden is het dus aanzienlijk moeilijker om van bloedluis af te geraken.

Maar hoe kan je dit probleem dan oplossen? We bekijken volgende punten:

• Het kippenhok schoonmaken
• Desinfecteer het hok en/of verbrand de mijten
• Anti-bloedluis middelen
• Wat is Exzolt?
• Blijf uit de buurt van chemicaliën

Het Kippenhok Schoonmaken

Na het ontdekken van bloedluis is een grondige reiniging van het hok noodzakelijk. Verwijder alle kippen tijdelijk uit het hok en breng ze in een andere locatie onder. Haal alle losse voorwerpen zoals strooisel, drinkbakken, voer-en waterbakken en zitstokken uit het hok. Spoel het hok af met water.

Desinfecteer het Hok en/of Verbrand de Mijten

Bij een ernstige plaag is het schoonmaken van het hok niet genoeg. Het beste is om de bloedluis zoveel mogelijk uit te roeien. 

Als je een houten kippenhok hebt, gebruik dan een brander om de mijtclusters in de hoekjes van het hok te verbranden. Zet uw kippenren niet in brand; maar ga kort met de brander over alle schuilplaatsen. Mijten kunnen temperaturen boven 55°C niet overleven.

Een brander kan natuurlijk niet gebruikt worden bij plastic kippenhokken, zoals de Omlet Eglu Cube, gebruik in plaats daarvan een stoomreiniger. Zorg ervoor dat je de stoomreiniger verwarmt tot meer dan 55°C.

Nadat je het hok hebt schoongemaakt en met de brander of stoomreiniger over alle hoekjes en kantjes bent gegaan, is het tijd om te desinfecteren. Je kan eender welk ontsmettingsmiddel of reinigingsmiddel gebruiken dat je thuis in de kast hebt staan, maar let op dat je geen producten gebruikt die schadelijk zijn voor kippen. 

Anti-bloedluis Middelen

Er zijn verschillende producten op de markt die je kan gebruiken om bloedluizen te vermijden en om je hok of kippen mee te behandelen. Sommige producten dien je toe te voegen aan het drinkwater of het eten van je kippen en zorgen ervoor dat hun bloed minder aantrekkelijk, of zelfs dodelijk, wordt voor bloedluizen. Andere middeltjes dienen om het kippenhok mee in te sprayen om te voorkomen te bloedluizen zich zullen nestelen.

We geven hieronder een aantal niet-chemische bestrijdingsmiddelen tegen bloedluis. Allen zijn vrij verkrijgbaar in België en Nederland.

Wat is Exzolt?

Een gekend product om bloedluis effectief te bestrijden is Exzolt, een ectoparasiticide die je in het drinkwater van de kippen doet. De werkzame stof in Exzolt, fluralaner, doodt parasieten zoals bloedluizen eens ze zich voeden aan de kip. Exzolt is niet vrij verkrijgbaar en enkel via de dierenarts te bestellen.

Het middel is zeer effectief tegen bloedluis, maar ook duur. De prijs ligt rond € 160 voor 50ml. Sommige dierenartsen verkopen Exzolt ook in kleinere hoeveelheden.

Het medicijn moet in 2 etappes, met een tussentijd van 7 dagen, via het drinkwater aan de kippen worden toegediend. Tijdens die periode kan je de eieren gewoon blijven eten. Je kan kiezen om Exzolt enkel toe te dienen tijdens het uitbreken van een bloedluisplaag, of je kan het driemaandelijks preventief geven.

Exzolt is niet alleen effectief tegen bloedluis, maar ook tegen alle andere soorten parasieten die vaak in een kippenhok voorkomen, zoals luizen. Het product is veilig voor kip en milieu.

Vraag steeds raad aan je dierenarts voor de correcte dosering en toediening, aangezien Exzolt een geneesmiddel is en de dosering wordt berekend op het gewicht van je kippen.

Gebruik Geen Chemicaliën

Er zijn allerlei producten of insecticiden op de markt, zeer effectief in het uitroeien van mijten of andere parasieten, maar ze zijn niet veilig voor kippen. 

Gebruik geen van deze chemicaliën in de buurt van dieren, omdat ze ernstige gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken. Lees steeds het label om er zeker van te zijn dat de producten die je gebruikt veilig zijn voor mens en dier.

Conclusie

Bloedluizen zijn een vaak voorkomend probleem bij vele kippeneigenaars. Eens ze tevoorschijn komen is het moeilijk om ze volledig uit te roeien. Daarom is voorkomen beter dan genezen. Door een aantal simpele aanpassingen te doen in en rond je kippenhok kan je de kans verkleinen dat bloedluizen geïnteresseerd zijn in jouw kippen.

Eens je met een plaag zit, moet je zo snel mogelijk handelen door het hok volledig schoon te maken en te desinfecteren. Er zijn verschillende producten op de markt die je kan gebruiken om het kippenhok of je kippen mee te behandelen zodat bloedluizen geen interesse meer zullen hebben. Let er steeds op om geen chemische producten te gebruiken die schadelijk zijn voor mens en dier.

Wil je meer weten over vaak voorkomende gezondheidsproblemen bij kippen? Bezoek dan onze ‘Gezondheid‘ pagina.